Behoedzaam ontwikkelen in de Stelling van Amsterdam

Uit de HIA volgde dat het oorspronkelijke initiatief een matig negatief effect en daarmee afkeuring van de plannen zou betekenen. Voor een aangepaste, geoptimaliseerde variant van de plannen is uiteindelijk groen licht gegeven.

Compleetheid en leesbaarheid in het geding

De tussenconclusie van de studie naar de effecten van het opstelterrein was dat deze een verandering in enkele belangrijke historische landschappelijke elementen en structuren van het werelderfgoed zou betekenen. Ook zou het project de optische beleving van het militaire systeem beïnvloeden. De HIA waardeert het effect van het opstelterrein op de uitzonderlijke universele waarde in het plangebied als ‘matig negatief’ (ofwel –2). Volgens het rapport is dit negatieve effect vooral een gevolg van een afname van de compleetheid en leesbaarheid van het acces en het inundatielandschap. Het advies was naar oplossingsrichtingen te zoeken die de effecten van de beoogde ingreep – in termen van de Leidraad van ICOMOS - zouden vermijden, elimineren of minimaliseren.

Schuiven tot het acceptabel is

Binnen de beperkte mogelijkheden van de locatie zijn meerdere oplossingsrichtingen bekeken. Een optie waarin het opstelterrein naar de A9 verschuift en een dienstgebouw wordt verplaatst, zorgt onder andere voor een beperktere aantasting van de beleving van de toegang tot het fort (acces). Bovendien komt het terrein door dit schuiven minder diep in het inundatievlak te liggen. De beïnvloeding van de beleving van het inundatievlak is zo acceptabel. De eindconclusie luidde dat de plannen in deze geoptimaliseerde vorm een gering effect (ofwel –1) zullen hebben op de kernkwaliteiten.

Ook geen bezwaarlijke cumulatieve effecten

Omdat in hetzelfde gebied een wegverbinding tussen de A8 en de A9 is voorzien, is ook een HIA naar de (cumulatieve) effecten hiervan op de OUV van de Stelling van Amsterdam opgesteld. In conclusie van het onderzoek zijn daarom de effecten van de afzonderlijke projecten en de combinaties daarvan weergegeven.

Op basis van de HIA’s zag ICOMOS als adviserende instantie voor UNESCO geen onoverkomelijke belemmeringen met het oog op de OUV van het werelderfgoed. Er zijn richtlijnen meegegeven om de plannen nader uit te werken. Het sein voor het opstelterrein voor treinen nabij Uitgeest staat onder die voorwaarden op groen.